11 listopada 2020 przypada 102 rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości i tego dnia obchodzimy Narodowe Święto Niepodległości. Z tej okazji warto przypomnieć symbole narodowe Polski.
Symbolami narodowymi Rzeczypospolitej Polskiej są: godło – Orzeł Biały, barwy biało-czerwone oraz hymn – Mazurek Dąbrowskiego. Zapisy na temat symboli znajdują się w Konstytucji RP oraz Ustawie o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych.
Symbole narodowe podlegają ochronie prawnej, co oznacza, że obowiązkiem każdego Polaka, urzędów, instytucji i organizacji działających na terenie Polski jest otaczanie ich najwyższym szacunkiem i czcią.
„Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego ze złotą koroną na głowie zwróconej w prawo, z rozwiniętymi skrzydłami, z dziobem i szponami złotymi, umieszczony w czerwonym polu tarczy”. (Ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych).
Barwami Rzeczypospolitej Polskiej są: biel i czerwień. Wywodzą się one z barw herbu Królestwa Polskiego: biel to barwa godła, czyli Orła Białego, czerwień to barwa pola tarczy. Barwy narodowe mają więc pochodzenie heraldyczne. Biel i czerwień stosowano od wczesnego średniowiecza na chorągwiach królewskich i państwowych. Wszystkie chorągwie były sporządzane według dwóch reguł – umieszczano na nich herb państwowy oraz używano wspomnianych barw. Barwy Rzeczypospolitej Polskiej stanowią składniki flagi. Flagą państwową Rzeczypospolitej Polskiej jest prostokątny płat tkaniny o barwach RP, umieszczony na maszcie.
Hymn to uroczysta, podniosła pieśń patriotyczna, ważna dla każdego narodu. Hymn narodowy Polski nosi tytuł Mazurek Dąbrowskiego. Został napisany przez Józefa Wybickiego w 1797 r. we włoskiej miejscowości Reggio nell’Emilia niedaleko Bolonii. Właśnie tam z inicjatywy gen. Jana Henryka Dąbrowskiego tworzono Legiony, mające u boku Napoleona walczyć o wolność Polski. Nadzieję na odzyskanie niepodległości wyrażały pierwsze słowa hymnu: „Jeszcze Polska nie zginęła, kiedy my żyjemy…”. Pieśń na melodię mazurka za pośrednictwem emisariuszy trafiła do pozostającej pod zaborami Polski – śpiewano ją w trakcie kampanii napoleońskiej oraz powstań listopadowego i styczniowego.
Po odzyskaniu niepodległości, kiedy dyskutowano nad wyborem hymnu narodowego, rozważano kilka pieśni. Do tej roli pretendowała m.in. pieśń Boże, coś Polskę, napisana w 1816 r. na cześć rosyjskiego cara Aleksandra I. Polacy dodali do niej nowe zwrotki i zmienili słowa refrenu: „Naszego króla zachowaj nam, Panie!” na: „Ojczyzny wolność racz nam zwrócić, Panie”. W zmienionej wersji pieśń została zakazana przez Rosjan i była śpiewana m.in. przez powstańców styczniowych. Na początku XX w. Maria Konopnicka napisała Rotę. Pieśń, do której muzykę skomponował Feliks Nowowiejski, bardzo szybko stała się jedną z najpopularniejszych pieśni narodowych. Po odzyskaniu niepodległości jako hymn narodowy rozważano również: Warszawiankę, Chorał (Z dymem pożarów…) czy My, Pierwsza Brygada… Najważniejszą dla Polaków okazała się jednak Pieśń Legionów Polskich we Włoszech, znana dzisiaj jako Mazurek Dąbrowskiego. Mazurek Dąbrowskiego za hymn narodowy został oficjalnie uznany w lutym 1927 r. i pozostał nim do dnia dzisiejszego.
Szanuj symbole narodowe:
Do Hymnu!
Podczas wykonywania lub odtwarzania hymnu państwowego obowiązuje zachowanie odpowiedniej postawy oraz powagi i spokoju. Osoby obecne podczas publicznego wykonywania lub odtwarzania hymnu stoją w postawie wyrażającej szacunek (na baczność). Mężczyźni w ubraniach cywilnych zdejmują nakrycia głowy. Osoby w umundurowaniu obejmującym nakrycie głowy, niebędące w zorganizowanej grupie, oddają honory przez salutowanie. Poczty sztandarowe podczas wykonywania lub odtwarzania hymnu oddają honory przez pochylenie sztandaru.
Zasady eksponowania barw narodowych:
Flaga musi być czysta i mieć czytelne barwy. Na terenie RP flaga państwowa Rzeczypospolitej Polskiej ma zawsze pierwszeństwo przed wszystkimi innymi flagami. Flaga nigdy nie może dotknąć podłogi, ziemi, bruku lub wody. Flaga nie może służyć jako nakrycie stołu lub opakowanie. Na fladze nie wolno umieszczać żadnych napisów i rysunków.
Powyższa informacja pochodzi ze strony Instytutu Pamięci Narodowej: